"Πίσω Θρανία": Μια πρωτοβουλία εθελοντικής διδασκαλίας ελληνικών σε μετανάστες

Στις 30 Ιουνίου και 1, 2 Ιουλίου οι "ανορθόγραφοι" είχαμε την ευκαιρία να συμμετάσχουμε στο "11ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ" στην Αθήνα, μια πετυχημένη, μαζική, πολυεθνική γιορτή αλληλεγγύης, και να καταγράψουμε κάποιες πτυχές του πώς η "εθνική" γλώσσα λειτουργεί ως όργανο ρατσισμού και κοινωνικού αποκλεισμού. Εκεί μας δόθηκε η δυνατότητα να συναντήσουμε μια ενδιαφέρουσα και σημαντική πρωτοβουλία εκπαιδευτικών. Πρόκειται για τα "Πίσω Θρανία - Πρωτοβουλία για Εκπαίδευση Χωρίς Διακρίσεις", μια πρωτοβουλία έμπρακτης αλληλεγγύης στους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Τα "Πίσω Θρανία", δρώντας στα πλαίσια του "Δικτύου Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών", οργανώνουν από το 1999 εθελοντικά, χωρίς αμοιβή, μαθήματα ελληνικής γλώσσας σε ενήλικες μετανάστες και πρόσφυγες, αλλά και προσφέρουν ενημέρωση και βοήθεια σε θεσμικά θέματα και συμμετέχουν και στην ευρύτερη αντιρατσιστική, πολιτική παρέμβαση.

Το εγχείρημα των "Πίσω Θρανίων" ξεχωρίζει για την έμφαση που δίνει στην έμπρακτη, συγκεκριμένη αλληλεγγύη στους μετανάστες και τους πρόσφυγες μαζί με την κινηματική αντιρατσιστική δράση. Η πλουραλιστική και δημοκρατική εσωτερική δομή, με την ισότιμη συμμετοχή των μεταναστών-μαθητών, επιτρέπει την αποτελεσματική λειτουργία αλλά και την ένταξη και την ισότιμη συμμετοχή όσων θα επιθυμούσαν να συμμετάσχουν

Στα "Πίσω Θρανία" η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας δεν έχει σκοπό την αναγκαστική αφομοίωση, την "ελληνοποίηση", αλλά την αλληλεγγύη και την ενδυνάμωσή των μεταναστών για τη βελτίωση της ζωής τους στη χώρα που εργάζονται και κατοικούν. Η αντίθεση με τη μεταναστευτική πολιτική στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, που τείνει όλο και περισσότερο να προβάλλει την "ανάγκη να μάθουν οι μετανάστες τη γλώσσα και τον πολιτισμό μας" και που είχαμε παρουσιάσει τον Ιούνιο, δε θα μπορούσε να είναι πιο χτυπητή. Εδώ η εκμάθηση της γλώσσας της χώρας υποδοχής είναι δικαίωμα και βοηθάει στην άσκηση και των υπόλοιπων δικαιωμάτων των μεταναστών. Στον ελληνικό νόμο του 2005 για τη μετανάστευση, στο αμερικάνικο κίνημα γλωσσικού ρατσισμού "English Only", είναι υποχρέωση και πρόσχημα για να καταπατώνται όλα τα δικαιώματα των μεταναστών. Ως προς αυτό χαρακτηριστικό είναι και το αίτημα που προβάλλουν τα Πίσω Θρανία για τη διδασκαλία στο σχολείο και της μητρικής γλώσσας των αλλοδαπών μαθητών.

Και φέτος οι δραστηριότητες των "Πίσω Θρανίων" συνεχίζονται ξεκινώντας από τη Δευτέρα 2 Οκτωβρίου στο "Στέκι Μεταναστών" (Τσαμαδού 13α, Εξάρχεια, ώρα 18:00, πληροφορίες στο 210-3813928).

Στη συνέχεια αναδημοσιεύουμε το κάλεσμα των "Πίσω Θρανίων" για τη φετινή σχολική / κινηματική χρονιά και δύο παλιότερα κείμενά τους όπου παρουσιάζονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες στην ένταξή τους στο σχολείο και πώς θα μπορούσαν αυτά να περιοριστούν αλλά και το πλαίσιο λειτουργίας της πρωτοβουλίας των Πίσω Θρανίων και τις δραστηριότητες που οργανώνουν.

Μια προσπάθεια που αξίζει την έμπρακτη υποστήριξή μας.

Επισκεφτείτε επίσης:
* Για μια πολυπολιτισμική αντίληψη στην εκπαίδευση
* Η εκπαίδευση των μεταναστών, Ιος, 5.11.2000, με αναφορά στα "Πίσω Θρανία"
* Η δραστηριότητα της ομάδας "τα πίσω θρανία" της Ελένης Γραββάνη, Εν Πλω, τ.7, Φθινόπωρο 2000.

Μιχάλης Καλαμαράς

---------------

Τα Πίσω Θρανία
Πρωτοβουλία για εκπαίδευση χωρίς διακρίσεις

Δευτέρα 2/10 αρχίζουν τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας
για μετανάστες και πρόσφυγες

Τη Δευτέρα 2 Οκτωβρίου στις 18:00 στο Στέκι των Μεταναστών (Τσαμαδού 13α Εξάρχεια) αρχίζουν τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας για ενήλικους-ες μετανάστες-τριες και πρόσφυγες που οργανώνει η ομάδα δασκάλων "τα Πίσω Θρανία".

Τα μαθήματα γίνονται από Δευτέρα έως Παρασκευή 18:00 με 20:00 και απευθύνονται τόσο σε αρχάριους όσο και σε προχωρημένους. Οι μαθητές-τριες δεν χρειάζεται να καταβάλουν οποιοδήποτε χρηματικό αντίτιμο, μιας και όλες οι δασκάλες και οι δάσκαλοι των ‘Πίσω Θρανίων’ είναι εθελόντριες/ές.

Η πρωτοβουλία αυτή της ομάδας των "Πίσω Θρανίων", που αποτελείται στην πλειονότητά της από εκπαιδευτικούς, μετράει ήδη 7 χρόνια ζωής και περισσότερους από 2.000 μαθητές και μαθήτριες από πολλές διαφορετικές χώρες.

Θεωρώντας ότι η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας αποτελεί μια από τις πιο άμεσες ανάγκες των μεταναστών και προσφύγων και ένα ουσιαστικό βήμα για την διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους, τα μαθήματα ελληνικών στο Στέκι των Μεταναστών είναι μια έμπρακτη έκφραση κοινωνικής αλληλεγγύης και αντιρατσιστικής στάσης.

Πληροφορίες στο 210 3813928 (17:00-21:00 Δευτέρα έως Παρασκευή)
Εγγραφές, χωρισμός τμημάτων, Δευτέρα 2 Οκτωβρίου,
6.00μ.μ. Στέκι Μεταναστών Τσαμαδού 13, Εξάρχεια

---------------

Τα Πίσω Θρανία είμαστε μια ομάδα εκπαιδευτικών που στα πλαίσια της δράσης μας του Δικτύου Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών κάνουμε μαθήματα της ελληνικής γλώσσας σε ενήλικες μετανάστες και πρόσφυγες.

Η καθημερινή μας δράση είναι κυρίως η δουλειά μας στα σχολεία, όπου ερχόμαστε σε επαφή με τα παιδιά των μεταναστών, που είναι μαθητές μας, και βέβαια με τους γονείς τους. Σ' αυτή την καθημερινότητα βιώνουμε σταθερά μια συνεχή αδιαφορία και έναν συνεχή πόλεμο από το εκπαιδευτικό σύστημα για καθετί "άλλο", διαφορετικό, αλλιώτικο, είτε αυτό είναι η γλώσσα είτε η θρησκεία, το χρώμα ή το παράξενο όνομα. Ελάχιστοι θα μπουν στον κόπο να μάθουν το όνομα "Ενκελέντα", Ελίνα θα την πουν. Δηλαδή κάτι συγγενές με το αρχικό όνομα, εντελώς όμως εξελληνισμένο. Παλεύουμε να φέρουμε τους γονείς των παιδιών στο σχολείο να συζητήσουμε. Η γλώσσα που δεν την ξέρουν είναι η ντροπή και η ενοχή - για ποιο λόγο άραγε; - ο φόβος είναι διάχυτα στις συναντήσεις μας, όταν κάποτε τις καταφέρνουμε. Και δίνουμε αγώνα για να μεταφέρουμε την ατμόσφαιρα του σεβασμού και της ισοτιμίας μεταξύ μας.

Θεωρούμε απαράδεκτη την αδιαφορία των κυρίαρχων κοινωνικών δυνάμεων απέναντι στα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών. Και αυτό που συναντάμε είναι η συστηματική προσπάθεια αφομοίωσης των "άλλων" στα ελληνικά "ιδεώδη", η εξάλειψη κάθε προσωπικής ταυτότητας, η εξαφάνιση της κουλτούρας τους, Είναι η προσπάθεια δημιουργίας ανθρώπων που μέσα από το φόβο, την απόρριψη, την απομόνωση θα γίνουν άβουλα όργανα του κοινωνικού συστήματος.

Τα νομοθετικά μέτρα που κατά καιρούς λαμβάνονται για τη διευκόλυνση της φοίτησης όλων των παιδιών των μεταναστών στα ελληνικά σχολεία, υπακούοντας στις Διεθνείς Συνθήκες για την ισότιμη πρόσβαση όλων στην εκπαίδευση, διευθετούν το γράμμα του νόμου - που μοιάζει να προωθεί την ισοτιμία και τον εκδημοκρατισμό, όχι όμως την ουσιαστική προσβασιμότητα.

Για παράδειγμα:

Δημιουργούνται τάξεις υποδοχής, χωρίς όμως την παρουσία 2ου δασκάλου γνώστη της μητρικής γλώσσας του παιδιού.
* Οι εκπαιδευτικοί στην πλειονότητά τους δεν έχουν επιμορφωθεί στη διδασκαλία των ελληνικών ως δεύτερης γλώσσας.
* Δεν υπάρχουν ενημερωτικά έντυπα για την εγγραφή των παιδιών στο σχολείο και τα δικαιώματά τους στη γλώσσα των γονιών τους.
* Δεν προβλέπονται διαμεσολαβητές ανάμεσα σε κάθε μεταναστευτική κοινότητα ή φορέα υποδοχής μεταναστών και τους εκπαιδευτικούς οργανισμούς.
* Δεν προβλέπεται η διδασκαλία της ελληνικής σε κάθε μετανάστη που περνά τα σύνορα της χώρας, καθώς και η ενημέρωσή του για υπηρεσίες που αφορούν την καθημερινότητά του.

Ως εκπαιδευτικοί είμαστε αντίθετοι στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που περιθωριοποιούν όχι μόνο τα παιδιά της εργατικής τάξης και των μεταναστών αλλά και οποιονδήποτε δεν εντάσσεται "ομαλά" στις υπάρχουσες δομές του συστήματος. Κι αυτό το σύστημα έχει μια πλούσια, κάθετη και οριζόντια οργάνωση, που σε κυκλώνει και σε πολιορκεί: ασφυκτικοί έλεγχοι, προγράμματα σπουδών, βαθμολογίες, εξετάσεις, διευθυντές, προϊστάμενοι, εκκλησία, νομικά πλαίσια που νομιμοποιούν τις αυθαιρεσίες τους. Όλα συνθέτουν τον αντιδημοκρατικό χαρακτήρα του σχολείου, που υπηρετεί τους στόχους της πολιτικής εξουσίας.

Η κοινή μας αντίληψη για όλ' αυτά μας έκανες να συναντηθούμε στα Πίσω Θρανία. Εκπαιδευτικοί που αισθανόμαστε ότι είμαστε των "πίσω θρανίων" της τάξης, της γαλαρίας του πούλμαν, ταραξίες της γωνίας, συναντηθήκαμε, γιατί πιστεύουμε σε μια εκπαίδευση χωρίς διακρίσεις. Γιατί στην εκπαίδευση χωράνε όλοι, από όποιο σημείο της γης κι αν έρχονται. Το εκπαιδευτικό σύστημα και οι κοινωνικές δομές είναι που διαχωρίζουν. Οι γλώσσες, οι διαφορετικοί πολιτισμοί, η "διαφορά" είναι τόπος συνάντησης της γνώσης και των ανθρώπων και όχι παράγοντας διαχωρισμού τους. Πιστεύουμε στο δικαίωμα στη διαφορά. Δεν αδιαφορούμε στη διαφορά παλεύοντας ταυτόχρονα ενάντια στις κοινωνικές ανισότητες. Η πραγματική ισοτιμία μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο μέσα από την αποδοχή και τον απόλυτο σεβασμό της διαφοράς, μέσα από την πάλη για την ουσιαστική δημοκρατία σε κάθε χώρο, μέσα από την πίστη στη θέση ότι δεν υπάρχουν ανώτεροι και κατώτεροι πολιτισμοί και την υπεράσπιση της θέσης αυτής στην πράξη. Μπορεί να εξασφαλιστεί με τη διαμόρφωση πολιτών που θα πιστεύουν στην ομορφιά και την αξία της διαφοράς και θα 'ναι περήφανοι για το κομμάτι πολιτισμού που κουβαλούν, για τον αγώνα τους για τη ζωή, για τ' όνομά τους.

Παλεύουμε για μια κοινωνία χωρίς διακρίσεις, με πολίτες που θα απολαμβάνουν τα ατομικά και κοινωνικά τους δικαιώματα όποια γλώσσα κι αν μιλούν, όποιο χρώμα και αν έχουν. Θέλουμε μια Ευρώπη ανοιχτή, όχι φρούριο απέναντι στους μετανάστες και τα παιδιά τους. Θέλουμε έναν κόσμο ανοιχτό, που να εμπνέει σεβασμό και ισοτιμία. Θέλουμε έναν κόσμο που να μη βλέπει τον "άλλο" σαν "ξένο".

Κι αυτός ο κόσμος πιστεύουμε ότι είναι εφικτός.
Γι' αυτόν παλεύουμε!

Τα Πίσω Θρανία, σε συνεργασία με τις Κινήσεις, Παρεμβάσεις, Συσπειρώσεις Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, οργάνωσαν αντιπολεμικές εκδηλώσεις στα σχολεία και τις γειτονιές, εξαιτίας του πολέμου στο Ιράκ. Μια από τις δραστηριότητες τους ήταν η έκθεση ζωγραφικής με θέμα τον πόλεμο στην οποία πήραν μέρος μαθητές ?τριες από όλη την Ελλάδα, από τις κοινότητες των μεταναστών αλλά και την Παλαιστίνη. Το αποτέλεσμα όλων αυτών των δραστηριοτήτων βρίσκεται στο 8ο αντιρατσιστικό φεστιβάλ [στην Αθήνα] και αντανακλά τη δράση μας ως μαχόμενων εκπαιδευτικών, μέσα κι έξω από το σχολείο, ενάντια στον πόλεμο, το ρατσισμό και την παγκοσμιοποίηση.

Πίσω Θρανία - Πρωτοβουλία για Εκπαίδευση Χωρίς Διακρίσεις

---------------

Τα Πίσω Θρανία συγκροτήθηκαν το φθινόπωρο του 1999 στο πλαίσιο του Δικτύου Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων και Μεταναστών ως μια πρωτοβουλία έμπρακτης αλληλεγγύης στους μετανάστες.

Στα Πίσω Θρανία, ενταγμένα στο διεθνές κίνημα της αντιπαγκοσμιοποίησης, αντιπαλεύουμε τον εθνικισμό, το ρατσισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Αντιπαραβάλλουμε στη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα την κοινωνία της αποδοχής, την υποστήριξη των εργασιακών διεκδικήσεων, την υπεράσπιση των δικαιωμάτων ενάντια στην κρατική καταστολή.

Επειδή δεν υπάρχουν λαθραίοι άνθρωποι αλλά λαθραίες αντικοινωνικές κυβερνητικές πολιτικές και ρατσιστικοί μεταναστευτικοί νόμοι, η δράση των Πίσω Θρανίων στοχεύει στην ανάπτυξη της έμπρακτης αλληλεγγύης στους μετανάστες τόσο σε εκπαιδευτικό όσο και σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.

Ιδιαίτερα στοχεύουμε στην κατοχύρωση του δικαιώματος, ενηλίκων και ανηλίκων, μεταναστών να έχουν πρόσβαση σε όλα τα επίπεδα του εκπαιδευτικού μας συστήματος χωρίς να κινδυνεύουν να αποκλειστούν από ρατσιστικές πολιτικές, καθώς επίσης και στην επεξεργασία, σχολιασμό και παρέμβαση στο θεσμικό πλαίσιο που καθορίζει τους όρους ένταξης των αλλοδαπών μαθητών στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.

* Τα μαθήματα είναι βιωματικά και προσαρμοσμένα στο επίπεδο και τις ανάγκες των μεταναστών.
* Κάθε Παρασκευή γίνονται μαθήματα σε συνδυασμό με τη μουσική και μαθήματα με θεατρικό τρόπο που δίνουν την ευκαιρία σε όσους μετανάστες θέλουν να εκφραστούν διαφορετικά αλλά και βοηθούν τους αναλφάβητους.
* Καθημερινά γίνονται μαθήματα σε υπολογιστές.
* Κάνουμε μαθήματα σε γονείς μαθητών μεταναστών σε σχολεία.
* Έχοντας σαν στόχο την πολύπλευρη γνωριμία και τη μεταξύ μας επικοινωνία οργανώνουμε επισκέψεις σε θέατρα, αρχαιολογικούς χώρους, εκδρομές και γλέντια στο Στέκι Μεταναστών με μουσική και φαγητά από διάφορες χώρες.
* Συμμετέχουμε σε πορείες και συλλαλητήρια που οργανώνονται από το αντιρατσιστικό κίνημα εναντίον κάθε ρατσιστικής και αντιμεταναστευτικής πολιτικής.
* Συμμετέχουμε στα αντιρατσιστικά φεστιβάλ.
* Συμμετέχουμε σε ημερίδες, συνέδρια και εκδηλώσεις σχετικές με τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και τη μεταναστευτική πολιτική.
* Συμμετέχουμε στη διοργάνωση εκπαιδευτικών φεστιβάλ.

Οι εκπαιδευτικοί των Πίσω Θρανίων:

* Στηρίζουμε και εφαρμόζουμε στα σχολεία μας εναλλακτικές εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες με μαθήματα εκτός αναλυτικού προγράμματος.
* Οργανώνουμε στα σχολεία αντιπολεμικές εκδηλώσεις, φιλομεταναστευτικά μαθήματα και εκθέσεις (όπως έκθεση ζωγραφικής στο 8ο αντιρατσιστικό φεστιβάλ [στην Αθήνα] με έργα μαθητών από όλη την Ελλάδα και την Παλαιστίνη).
* Παρεμβαίνουμε για την εγγραφή των παιδιών στα σχολεία ανεξάρτητα από την ηλικία και τα χαρτιά των παιδιών και των νέων.
* Αγωνιζόμαστε για την κατοχύρωση της διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας των αλλοδαπών μαθητών στο σχολείο.
* Είμαστε μάχιμοι στις τάξεις, στους συλλόγους και τα συνδικάτα.
* Διεκδικούμε μέσα κι έξω από το σχολείο.

Πίσω Θρανία - Πρωτοβουλία για Εκπαίδευση Χωρίς Διακρίσεις