Τρίτη, Φεβρουαρίου 03, 2009

Τα «καλά ελληνικά» του κ. Καρατζαφέρη

Είναι γνωστό. Η νεολαία, περισσότερο από όλους τους άλλους, δεν τα πάει καλά με τα ελληνικά. Μιλάει με 50, 100, 200 λέξεις (οι προστάτες της γλώσσας μας δεν έχουν συμφωνήσει στο ακριβές νούμερο), οι μισές αγγλικά συν κάτι βρυχηθμοί και κραυγές. Ο Σαράντος Καργάκος έχει συνοψίσει σε δύο λέξεις το πρόβλημα: αλεξία και αλαλία.

Ο κ. Καργάκος μάς τα έχει πει και μας τα έχει ξαναπεί όλα αυτά. Λίγες φορές πάντως έχει αναφέρει και μερικούς που αντιστάθηκαν στη κυρίαρχη –κατά αυτόν- τάση των φτωχών και κακών ελληνικών. Κυρίως είναι οι μεγάλοι συγγραφείς του νεοελληνικού λογοτεχνικού κανόνα που ανήκουν σε αυτό το διακεκριμένο, κλειστό γλωσσικό κλαμπ. Πρόσφατα όμως έδωσε το σχετικό παράσημο και σε κάποιον που, ακόμα και μιλώντας για τον Καργάκο, δε θα το περίμενε κανείς.

Παραθέτω το σχετικό απόσπασμα από το δημοσίευμα του Ιού της Κυριακής (1.02.2009):


«Ο Σαράντος Καργάκος συνομιλεί με τον Γιώργο Καρατζαφέρη για το σήμερα και το αύριο της Ελληνικής Πολιτείας».
Εκπομπή του «ΤΗΛΕ-ΑΣΤΥ» (14.1.09) που διανεμήθηκε ως DVD από την κομματική «Αλφα Ενα» (και) για την πρόσφατη νεανική εξέγερση.
Μεταξύ ύμνων του επιφανούς φιλολόγου προς το ΛΑΟΣ («τη μόνη κοινοβουλευτική ομάδα που αρθρώνει πολιτικό λόγο σήμερα»), την εκ μέρους του απονομή ευσήμων στον Καρατζαφέρη (για τη «λεξιτεχνία» και τα άψογα ελληνικά του) και την κατάθεση των υποψιών του ότι «τα επεισόδια» του Δεκέμβρη έγιναν για ν' αποσπαστεί προληπτικά η προσοχή της ελληνικής νεολαίας από... τη μελλοντική σφαγή της Γάζας, απολαμβάνουμε στιχομυθίες όπως η παρακάτω:
Σ.Κ.: «Εκείνο που έχει κυριαρχήσει σήμερα στην Ελλάδα, και στην πολιτική και στην Παιδεία, είναι η περίφημη κουλτούρα των Εξαρχείων. Αλλά η κουλτούρα των Εξαρχείων έχει να κάνει περισσότερο με την Αμερική, παρά με τις ελληνικές παραδόσεις. Εάν κοιτάξετε όλες τις επιγραφές αυτών των υποτίθεται επαναστατημένων νεαρών, θα δείτε ότι όλες έχουν έναν ενιαίο ανθελληνικό χαρακτήρα».
Γ.Κ.: «Αρα, μιλάτε για όργανα της Νέας Τάξης Πραγμάτων;»
Σ.Κ.: «Θα έλεγα για αταξία πραγμάτων. Μιλάω για ένα χάος όπου κυρίαρχο στοιχείο στον τόπο μας είναι ο μηδενισμός».


Μάλιστα. Ο Καργάκος βρήκε επιτέλους και έναν πολιτικό που μιλάει καλά τα ελληνικά. Είναι ο Γιώργος Καρατζαφέρης, ηγέτης του ακροδεξιού ΛΑ.Ο.Σ. , ο Καρατζαφέρης των άψογων ελληνικών και της «λεξιτεχνίας». Μια απλή φιλοφρόνηση του Καργάκου στο συνομιλητή του; Όχι και τόσο απλή, με την έμφαση που δίνει ο Καργάκος στα ζητήματα της γλώσσας και το προνόμιο που διεκδικεί για τον εαυτό του να μας υποδεικνύει ποιος ξέρει καλά ελληνικά και ποιος όχι.

Αυτό που διακυβεύεται σε τέτοιες συζητήσεις, μεταξύ Καργάκου και Καρατζαφέρη, αλλά και στον έμμεσο διάλογο Καργάκου και νεολαίας, δεν είναι στην πραγματικότητα τα ελληνικά. Ο Καργάκος βρίσκει καλά τα ελληνικά του Καρατζαφέρη, άψογα και με «λεξιτεχνία», κρίνοντας όχι από την υποτιθέμενη σωστή γραμματική του ή το υποτιθέμενο πλούσιο λεξιλογίο του, αλλά κυρίως από τη συμφωνία του πρώτα απ’ όλα στο περιεχόμενο των όσων λεει ο Καρατζαφέρης. Συμφωνία που φαίνεται από το γενικότερη σύγκλιση απόψεων στην οποία κινείται η συζήτηση, αλλά και από το ίδιο το γεγονός ότι ο Καργάκος βγαίνει στο –ακροδεξιό- κανάλι του –ακροδεξιού- Καρατζαφέρη και συζητά μαζί του. Αντίστροφα, ήδη από τη δεκαετία του 1980, το πρόβλημά του Καργάκου με τη νεολαία δεν ήταν η γλώσσα της, αλλά ότι ήταν αρκετά προοδευτική και εξεγερσιακή για τα δικά του γούστα.

Υπάρχει, από την άλλη, και μια σύγκλιση των δύο μεγάλων μαστόρων της γλώσσας μας που εξηγεί επίσης τον καλό λόγου του Καργάκου, τη σύγκλισή τους στο ύφος με το οποίο μιλάνε. Και στους δύο αρέσει να μιλάνε με τον ίδιο πομπώδη και επιδεικτικό τρόπο, ύφος κατάλληλο όταν ο ρήτορας θέλει να μας πείσει κυρίως για την αυθεντία του, για το πόσο ανώτερος και καλύτερος είναι από τον ακροατή/τηλεθεατή του. Ύφος όμως ιδιαίτερα χρήσιμο και για να χειραγωγήσει το νόημα, για να πείσει κανείς ότι το μαύρο είναι άσπρο, δηλαδή να βαφτίσει ό,τι αντιδραστικό και αντιδημοκρατικό προοδευτικό και πραγματική δημοκρατία. Ύφος πολύ κοντινό με αυτό της περιόδου 1967-1974, χωρίς καθαρεύουσα βέβαια, αλλά, έτσι είναι, ακόμα και ο συντηρητικός πρέπει να αλλάζει για να μένει το μήνυμά του επίκαιρο. Ο Καρατζαφέρης, βέβαια, δεν μπορεί να συναγωνιστεί τον Καργάκο στο τσιτάρισμα δόκιμων συγγραφέων - αλλά και στη χειραγώγηση των όσων λένε μέσα από την εκτός και εναντίον του συγκειμένου παράθεσή τους- αφού ο Καργάκος, πέρα από την επαγγελματική του ιδιότητα σα φιλολόγος, έχει κάνει δεύτερη φύση τη γνωστή αυτή, ενοχλητική και ματαιόδοξη στρατηγική λόγου των παλιών δασκάλων. Στα τσιτάτα του Καργάκου, αλλά και στη μανία του με την επινόηση νεολογισμών που μόνο αυτός χρησιμοποιεί, ο Καρατζαφέρης έχει να αντιτάξει κυρίως ευφυολογήματα και λογοπαίγνια, με εμφανή την καταγωγή τους από το διαφημιστικό παρελθόν του. Δε φτάνει το μεγάλο δάσκαλο, αλλά ο μεγάλος δάσκαλος τον αναγνωρίζει – και αυτό είναι που μετράει.

Μοιάζουν λοιπόν οι δύο δεξιοτέχνες του ελληνικού λόγου, αλλά δε μοιάζουν στα λόγια πρώτα απ’ όλα. Μοιάζουν κατ’ αρχήν στο πώς βλέπουν τη νεολαία. Ας θυμηθούμε εδώ μια άλλη φιγούρα της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς, τον Ζαν-Μαρί Λεπέν, και ένα περιστατικό με το οποίο έγινε ιδιαίτερα γνωστός στη Γαλλία: χαστουκίζοντας έναν νέο, έναν «αλήτη» (με την προστασία των σωματοφυλάκων του φυσικά). Οι Καρατζαφέρης και Καργάκος δε χαστουκίζουν κυριολεκτικά νέους –για αυτό το σκοπό υπάρχουν εξάλλου τα «ηρωικά» ΜΑΤ και «αγανακτισμένοι πολίτες». Φροντίζουν όμως να επιτίθενται στη νεολαία, ειδικά ο Καργάκος υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί καν, δεν ξέρει να αρθρώσει λέξη, για να την καταδικάσουν στη σιωπή. Τουλάχιστον όσο η νεολαία αυτή δεν έχει τα σωστά, εθνικοπατριωτικά βεβαίως βεβαίως, ιδεώδη. Αν είναι για τη Μακεδονία μας, ας πούμε, ας εκφράζεται ελεύθερα χωρίς άγχη για τη γραμματική και το λεξιλόγιό της.

Αυτά ήταν πάντα τα καθόλου γλωσσικά, αλλά πολύ πολιτικά διακυβεύματα της επίθεσης στη γλώσσα των νέων, ήδη από τη δεκαετία του 1980, επίθεση όπου ο Σαράντος Καργάκος έπαιξε κεντρικό ρόλο από την αρχή. Μπορεί να έπαιρνε τη μορφή των κατηγοριών για λεξιπενία και να είχε το χαρακτήρα ψευδο-επιστημονικής κατάθεσης, αλλά ήταν μια σειρά από κλασικές αντιδραστικές θέσεις δεξιάς και ακροδεξιάς προέλευσης. Απλά τώρα βλέπουμε την ωρίμανση αυτού του συντηρητικού ρεύματος και τις νέες πολιτικές συμμαχίες που έχει διαμορφώσει.

Last, but not least, ο Καργάκος έχει την τάση να θυμίζει από δω κι από κει τι υπέφερε ως παλιός αριστερός για να αποκλείσει οποιαδήποτε ταύτισή του με την ακροδεξιά και να παρουσιάσει ως προοδευτικά τα όσα λεει. Επιχείρημα βέβαια που χρησιμοποιούν και πολλοί άλλοι προστάτες της γλώσσας μας με αριστερό παρελθόν. Ποτέ δεν κατάλαβα βέβαια από πού και ως πού κάποιος που έχει βασανιστεί έχει εξορισμού παντού και πάντα δίκιο ή, επειδή είχε δίκιο τότε, πρέπει να αποδεχτούμε τη γνώμη του σε όλα και για όσα λεει και για τα επόμενα 40 χρόνια. Ωραίος ο συναισθηματικός εκβιασμός, αλλά καλύτερα είναι να κρίνει κανείς θέσεις και όχι χαρακτήρες. Τα πράγματα όμως είναι κάπως χειρότερα για τον Καργάκο και τους Καργάκους αυτού του κόσμου, γιατί το θέμα δεν είναι τι έκαναν και τι υπέφεραν 40 χρόνια πριν, αλλά τι έκαναν τα τελευταία 40 χρόνια – στην εμπροσθοφυλακή των εθνικιστών, των νεοσυντηρητικών και των νεοκαθαρευουσιάνων

Μιχάλης Καλαμαράς


Share/Save/Bookmark

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Θα θυμάστε, πιστεύω, το αμίμητο ..."συνιστουσών" που έβγαλε σε δελτίο τύπου το ΛΑΟΣ...

Γιάννης Χάρης είπε...

συνωμοσιολογίες, συνωμοσιολογίες! πόπο, πού έπεσαν οι ανορθόγραφοι: με τη λογική αυτή, σε λίγο θα βγάλουν και τον Μπαμπινιώτη συντηρητικό!
κι έπειτα, αν ο Καργάκος επικαλείται το αριστερό παρελθόν του, ο Καρατζαφέρης διακηρύσσει παντού με σθένος πως είναι όχι απλώς αριστερός, αλλά κομμουνιστής --κι έχει και τον Τσε, νομίζω και τον Βελουχιώτη (;), φωτογραφία στο γραφείο του!

Ανώνυμος είπε...

Θα ηθελα να κανω ενα πολυ μικρο σχολιο...Ασχετα με το οτι μπορει να διαφωνω με τα μισα (αλλα οχι και ολα)στην γενικοτερη πολιτικη του ΛΑΟΣ, η σημερινη κατασταση της νεολαιας (της οποιας ειμαι και μελος)στο θεμα του χειρισμου της γλωσσας ειναι επιεικως τραγικη..Η απεχθεια των οσων περισσοτερο μορφωμενων και η ανυπαρξια βουλησης απο τους τωρινους δηθεν δημοκρατες τους οδηγει εκει που φοβαστε. Ανοιγει σιγα σιγα την πορτα στους ακροδεξιους...Πληρη αναρχια, δηθεν ελευθερια και απολυτη ξεφτυλα.Αυτο ειναι ο πλανητης σημερα και δυστυχως και η Ελλαδα. Εαν τα παιδια χρησιμοποιουσαν αντι 200 λεξεις 200000 λεξεις αληθεια σας το λεω σημερα δεν θα υπηρχε τετοιο χαλι..Η γλωσσα ειναι το Α και το Ω του πως αντιλαμβανεται ο εγκεφαλος τα παντα γυρω του. Οπως λεγανε και οι αρχαιοι συγγενεις μας που αναθεμα και αν τους ξερουν οι νεοι σημερα, η αμορφωσια οδηγει στην εκπτωτη φυση του ανθρωπου...Οποτε μην βιαζεστε να κρινεται σαν παντογνωστες τους οποιος παιρνουν αυτο το δρομο...Και στο κατω κατω χειροτερα δεν γινονται.Δεν πιστευω να εχετε την ψευδαισθηση της ελευθεριας και εσεις;;;

nick nikolas nestanaios είπε...

Αλεξία και αλαλία δεν ειναι το προβλημα. Λεξεις πολλες εχουν και ξενες γλωσες. Λαλια εχουν και οι ξενοι.
Εγω ενα εχω να πω σε ολους του νεους και παλαιους γραμματικους. Και το ιδιο θελω να πω και στους παλαιους και νεους λεξικογραφους.

Το ιδιο θελω να πω και εις ολα τα παλαια και νεα λεξικα και ετυμολογικα, μεγαλα και μικρα.

Η γλωσσα των Ελληνων δεν ειναι σιδεροδεσμια σε κανενος κανενα λεξικον. Η γλωσσα των ελληνων δεν ειναι ενα χαζοκουτι γεματο με λεξεις. Η γλωσσα των Ελληνων ειναι ενας μηχανισμος παραγωγης λογου.

derwanderer είπε...

Αγαπητε οικοδεσποτα,
μολις ανακαλυψα το ενδιαφερον μπλογκ σας και εχω σκοπο να το μελετησω διεξοδικοτερα.
Μια επουσιωδης διορθωση:
Γραφετε:
"Ας θυμηθούμε εδώ μια άλλη φιγούρα της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς, τον Ζαν-Μαρί Λεπέν, και ένα περιστατικό με το οποίο έγινε ιδιαίτερα γνωστός στη Γαλλία: χαστουκίζοντας έναν νέο, έναν «αλήτη» (με την προστασία των σωματοφυλάκων του φυσικά).."
Προφανως συγχεετε 3 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ:
1. Πραγματι, ο Λε Πεν προπηλακισε (μετα σωματοφυλακων κλπ) και καταδικαστηκε για αυτο. ΟΧΙ ΟΜΩΣ ενα νεαρο "αποβρασμα", αλλα ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΥΠΟΨΗΦΙΑ ΤΟΥ Σοσιαλιστικου κομματος (την κα Annette Peulvast, 5/1997)
http://www.indianexpress.com/ie/daily/19970601/15250253.html
2. "Αποβρασματα" (racaille) αποκαλεσε ο Σαρκοζυ (τοτε υπουργος Εσωτερικων και Δ.Ταξεως) αεργους και μικροπαραβατες νεους και απειλεισε να τους "καθαρισει" δια πυροσβεστικης αντλιας. Σημειωτεον οτι ο επιμαχος ορος ειχε χρησιμοποιηθει ηδη ΚΑΤΑ ΚΟΡΟΝ απο τους ιδιους τους νεαρους στις μεταξυ τους συζητησεις. Το επισοδειο θεωρηθηκε ως ενας απο τους καταλυτες των "οκτωβριανων" εξεγερσεων στα περιχωρα των γαλλικων πολεων (2005)
http://www.weeklystandard.com/Content/Public/Articles/000/000/006/778lwvxf.asp [ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1ης ΣΕΛΙΔΑΣ]
3. Το χαστουκι δοθηκε απο 3ο πολιτικο, τον κεντρωο François Bayrou, σε πιτσιρικο που πηγε να του παρει το πορτοφολι απο την τσεπη, κατα τη διαρκεια προεκλογικης εκδηλωσης τον Μαιο του 2002
http://www.youtube.com/watch?v=n-9q6rpO24k [η φαπα γυρω στο 1'20]

Εχοντας παραμεινει για χρονια στη Γαλλια και εχοντας "ζησει" τα εν λογω συμβαντα, θεωρησα καλο να κανω την διευκρινιση. ΟΧΙ ΟΤΙ ΑΥΤΗ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟ ΒΑΘΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΣΑΣ. Ευχαριστω

Ανώνυμος είπε...

Ο δε Καργάκος ενώ προσπαθεί να πλασάρει τον ευατό του ως γλωσσολόγο-ιστορικό ξεχνάει ότι η κύρια απασχόληση του και μάλιστα αρκετά επικερδής ήταν η συγγραφή βοηθημάτων για το γυμνάσιο και το λύκειο, τα γνωστά και ως λυσάρια, τα οποία βέβαια συνέσφεραν στην γενικότερη αποβλάκωση των μαθητών που αντί να στηριχθούν στην κριτική σκέψη, αποστήθιζαν σχολικά βιβλία και λυσάρια ως την Αγία Γραφη.

Κωνσταντινος Τσιρος είπε...

Σωστές οι παραπάνω παρατηρήσεις για την κομματική καταγωγή ορισμένων, την οποίαν οι ίδιοι επικαλούνται συχνά, προκειμένου να στηρίξουν... συναισθηματικά εν μέσω του κοινού τις "απόψεις" του, αλλά ας μην επεκτείνουμε, εν τέλει, την ίδια προσπάθεια στήριξης και εμείς οι υπόλοιποι. Γιατί, αν η Ακροδεξιά έχει συμβάλλει τα μάλλα στην κακοποίηση της γλώσσας (βλέπε, Καθαρεύουσα και άλλες αμάθειες), το ίδιο κακή είναι η... πολιτική - κομματική παρέμβαση της Αριστεράς και δή της πεφωτισμένης του ΚΚΕ. Ο "δημοτικιωτατισμός" της Αριστεράς ξήλωνε κολώνες από το γλωσσικό αρχιτεκτόνημα, εν ονόματι του αγράμματου λαού (!). Δηλαδή, επειδή ο λαός ήταν όντως αγράμματος, να κάνουμε και την γλώσσα... αγράμματη, ώστε να την κατανοεί εκείνος, αντί να κάνουμε τον λαό μεθοδικά γνώστη της, ώστε να "ανέλθη" εκείνος, αντί να "κατέλθη" η γλώσσα και η παιδεία.
Η γλώσσα, η παιδεία δεν ανήκει στα ποσοστά των κομμάτων τους, οπότε δεν έει λόγο να ποδηγετείται, εκάστοτε, από την κυρίαρχη πολιτικοκομματική τάξη. Αρκετά δεινά έχουν επιφέρουν οι κοντράκηδες εκπρόσωποι παιδείας των κομμάτων, όλον τον 20όν αιώνα, με μοχλούς είτε γλωσσαμύντορες, είτε γλωσσομάχους.

Κωνσταντινος Τσιρος είπε...

... υπάρχει και η επιστημονική γνώση, πέραν των Οίκων ιδιοκτητών λαού και παιδείας - γλώσσας. Η γνώση η πραγματική, που δεν ανήκει σε μάχιμα μετερίζια.

Δημήτριος είπε...

Κανονικά σημασία δεν θα έπρεπε να έχει ποιός λέει κάτι αλλά αν αυτό που λέει είναι (για το πώ έτσι κάπως απλά) καλό ή κακό. Με άλλα λόγια δηλαδή, όταν ακούμε "κάτι" δεν θα έπρεπε πρώτα να φιλτράρουμε αυτά που ακούσαμε μέσα από το δικό μας προσωπικό κριτήριο προτού επιτρέψουμε σε αυτό το (προσωπικό) κριτήριο να επηρεασθεί (είναι ανθρώπινο) από το ποιός είναι αυτός που είπε αυτό το κάτι; Δυστυχώς στην Ελλάδα, επειδή οι περισσότεροι είναι δέσμιοι της ιδεολογίας τους (και χειρότερα της ιδεοληψίας τους) πρώτα εξετάζουμε ποιός είπε κάτι και αναλόγως σχολιάζουμε αυτό που είπε. Είναι και αυτό ένα από τα στοιχεία που συντελούν στην κοινωνική παρακμή και στην προϊούσα κατάρρευση του κοινωνικοπολιτικού συστήματος.

Χωρίς Όνομα είπε...

Σχεδόν 2 χρόνια μετά από την τελευταία εγγραφή, μπαίνω εδώ για να "κράξω" (φιλικά πάντα) τον Γιάννη Χάρη, γι' αυτά που λέει πιό πάνω και όχι μόνο, επειδή προσφάτως τον άκουσα σε μιά ραδιοφωνική εκπομπή μαζί με μία "γλωσσολόγο" ονόματι μπλα-μπλα-Φεράρι (όχι δεν κάνω πλάκα, έχει διπλό όνομα η κυρία, προφανώς παντρεμένη με ξένο) από το Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου μεταξύ τους συζητούσαν και φυσικά συμφωνούσαν, αλίμονο, χωρίς κανένα αντίλογο, για το πόσο άχρηστο είναι το πολυτονικό ενώ το μονοτονικό ως "λαϊκό αίτημα" είναι σύγχρονο, προοδευτικό, δημοκρατικό, και πολλές τέτοιες σαχλαμάρες. Που λέτε, δεν μπορούσαν από μιά τέτοια κουβέντα να λείπουν (αρκετές) αναφορές στον "μέγα" Μπαμπινιώτη, και ειλικρινώς ούτε που θυμάμαι πόσες φορές ο Γιάννης Χάρης αναφέρθηκε σ' αυτόν χαρακτηρίζοντάς τον "συντηρητικό" γλωσσολόγο. Δηλ. ακριβώς το ανάποδο από αυτό που λοιδωρεί παραπάνω. Αυτό ως άλλο ένα ψήγμα υποκρισίας ενδεικτικό της ηθικής όλων αυτών που ...αυτοπροσδιορίζονται "αριστεροί", "προοδευτικοί" και "δημοκράτες", σε αντίθεση δηλ. με εμένα και τους ομοίους μου που είμαστε, φασισταριά, πουσταριά, εθνικισταριά, και όλα τα εις -ιά, όπως "πολύ κακά παιδιά". Οσονούπω δε να δείτε που θα πούνε ότι είμαστε και μέλη της ...Χρυσής Αυγής. Στην υγειά σου βρε Γιάννη μου, με έκανες πάλι να γελάσω !!!